Irritatie en roodheid in huidplooien. Kleine vlekjes, verweking, kloofjes of korstjes. De kans dat je als verzorgende of verpleegkundige in een zorginstelling te maken krijgt met smetplekken is aanzienlijk. Veel mensen die langdurig in bed liggen en minder mobiel zijn, hebben last van deze huidaandoening die veroorzaakt wordt een combinatie van vocht, warmte en wrijving. Enorm vervelend, want voordat je het weet komen klachten als jeuk, een brandend gevoel of schimmelinfecties om de hoek kijken. Reden genoeg dus om smetplekken zo goed mogelijk te verzorgen en behandelen. En ze als het even kan te voorkomen natuurlijk!
Smetten, ook wel intertrigo genoemd, zijn zichtbare rode plekken in de huidplooi, veroorzaakt door warmte, transpiratievocht en huid-op-huidcontact. Smetplekken komen voor op plekken als de liezen, oksels, onder de borsten of op de buik en benen. Mensen met een slechte gezondheid – denk bijvoorbeeld aan mensen met obesitas of diabetes – hebben een verhoogde kans om smetplekken te ontwikkelen. Ook verminderde mobiliteit en weerstand, het te kort schieten in persoonlijke hygiëne en smetvorming in het verleden zijn risicofactoren. Vrouwen lijken vaker last van smetten te krijgen dan mannen.
De roodheid bij smetten bevindt zich aan weerszijde van en in de huidplooi. Smetplekken zijn lichtrood tot felrood van kleur en hebben meestal een duidelijke, scherpe rand op de breuklijn tussen de huidplooien. Er kunnen kleine vlekjes, korstjes of kloven zichtbaar zijn. Soms is sprake van een glanzende huid en ook jeuk of een brandend, schrijnend gevoel kunnen voorkomen. Vertoont de huid vlekken aan de randen van de smetplek, rode spikkeltjes (de zogenaamde ‘eilandjes voor de kust’), en/of geven de smetplekken een onaangename geur, dan is er mogelijk sprake van een schimmelinfectie.
Om ervoor te zorgen dat je de oorzaak van het huidprobleem aanpakt en niet alleen aan symptoombestrijding doet, hebben we Abena’s Huidcheck ontwikkeld. Door tijdig te signaleren, observeren en te verklaren, vervolgens te verzorgen en verhelpen en in te zetten op voorkomen, zorg je voor een gezonde huid.
Inzien dat een rode huid niet oké is en dat er iets aan de hand is wat opgelost moet worden, is de eerste stap. Is iemands rode huid het gevolg van smetplekken, of gaat het toch om een andere huidaandoening? Spelen externe factoren een rol, denk aan wrijvende kleding, beddengoed, transpiratie of incontinentie? Of heeft iemand medicatie, een onderliggend ziektebeeld of een depressie? Om huidproblemen te verhelpen – of beter nog: te voorkomen – moet je eerst de oorzaak van iemands rode huid kennen.
Als je snapt wat de oorzaak is, kun je ook de juiste behandeling toepassen. Het basisprincipe is hier mild reinigen (1), goed hydrateren (2), beschermen (3) en laten ademen (4). De juiste toepassing is echter altijd afhankelijk van de oorzaak. Verderop leggen we je het basisprincipe van huidverzorging verder uit.
Heb je de smetten eenmaal op de juiste manier behandeld en is de huid hersteld? Dan wil je de kwetsbare huid natuurlijk gezond houden. Ook hier is en blijft het principe van mild reinigen, hydrateren, beschermen en ademen belangrijk. Wees verder alert op het gedrag van je cliënt, gebruik de juiste producten om de huid te beschermen tegen invloeden van buitenaf en check de huid geregeld op de genoemde herkenningspunten. Zorg goed voor je cliënt, zeker in geval van een gevoelige en kwetsbare huid!
Het basisprincipe van huidverzorging bij smetten begint bij mild reinigen. Met mild reinigen bedoelen we deppen en niet wrijven en wasproducten gebruiken met een lage pH-waarde zodat de beschermingslaag van de huid intact blijft. De tweede fase is goed hydrateren, waardoor de droge of uitgedroogde huid haar elasticiteit terugkrijgt. Vervolgens kom je bij het beschermen tegen invloeden van buitenaf, zoals schuren, wrijven of transpiratie. Dit doe je door de huidplooi vrij te maken en zinkspray te gebruiken, eventueel in combinatie met een Abri-Let Super Airlaid (een inlegger zonder plakstrip) tussen de huidplooien. Deze producten zorgen dat de huid kan drogen en beschermd wordt. Lees hier meer over het basisprincipe voor een gezonde huid: reinigen, hydrateren, beschermen en het gebruik van ademende materialen.
Let op: Als de wond open en de huid dus niet intact is, is het zaak een wondverpleegkundige of arts in te schakelen. Dit geldt ook bij schimmelinfecties.
Als leverancier van onder andere goede huidbeschermingsproducten bieden wij enerzijds oplossingen. Anderzijds geloven wij dat jij als zorgprofessional met meer kennis over huidaandoeningen als smetplekken de oorzaak van de huidproblemen beter begrijpt. En dat je met de juiste werkwijze problemen in de toekomst voorkomt. Het belangrijkst blijft: houd de huid goed in de gaten. Dan signaleer je smetplekken en andere huidproblemen in een vroeg stadium en is je cliënt snel weer klachtenvrij!
Naast bovenstaande manieren van reiniging en behandeling, zijn er algemene tips te geven voor het voorkomen van smetten. De belangrijkste: beperk huid-op-huidcontact zoveel mogelijk! Ook aandacht voor overmatig transpireren (te dikke kleding of beddengoed) kan veel leed voorkomen. Houd verder de huidplooien zoveel mogelijk schoon en droog en gebruik goed ademend incontinentiemateriaal. Ten behoeve van hydratatie en bescherming gebruik je onze speciale, huidvriendelijke verzorgingsproducten die dermatologisch zijn getest en geen onnodige toevoegingen bevatten zoals witmakers of parfum. Lees meer over huidvriendelijke incontinentieproducten.
Smetten vraagt om huidvriendelijke producten. Zo heeft Abena verzorgende washandjes in haar assortiment, waarbij je geen water hoeft te gebruiken tijdens het wassen. Al onze lotions, sprays en crèmes zijn vriendelijk voor de huid en de meeste producten bevatten geen onnodige toevoegingen zoals parfums, witmakers en kleurstoffen die de PH-waarde van de huid verstoren.
Bij droge smetplekken raden we specifiek onze barrièrecrème en zinkspray aan, voor optimale hydratatie en bescherming. Let daarbij wel op de frequentie van het toepassen van de zinkspray. Twee keer per dag zinkspray heeft hierbij de voorkeur, omdat hierbij de huid zichtbaar blijft en je de spray niet hoeft te verwijderen. Tot slot is onze Abri-Let Super Airlaid zeer geschikt om in te zetten bij smetten. Deze absorbeert vocht aan twee kanten, zodat de huid niet meer in contact komt met vocht en droog blijft en is daarnaast handig zelf op maat te knippen!
Kom je er niet helemaal uit met de keuze van een product, heb je vragen of wil je meer informatie? Neem dan contact met ons op.