Verantwoord Verzorgend Wassen

Welke keuzes maken wij bij de productie van onze washandjes?

Verzorgend Wassen is comfortabeler en makkelijker dan wassen met water en zeep, voor zowel cliënten als zorgverleners. Maar hoe zit het eigenlijk met de impact van Verzorgend Wassen producten op het milieu? En welke keuzes maakt ABENA op dat gebied? Duurzaamheid staat immers hoog op de agenda bij veel zorginstellingen. We vragen het aan Lizzy Bruno, Productmanager Huidverzorging en Infectiepreventie.

“Op de eerste plaats: wegwerpproducten zoals Verzorgend Wassen washandjes zijn per definitie niet duurzaam, want ze komen op de afvalberg terecht. Maar omdat ze zó veel gebruikt worden binnen de zorg, kunnen we juist bij deze producten het verschil maken als het gaat om de keuzes die we maken. En dan heb ik het niet alleen over afval, maar over de hele keten: materiaal, productie, verpakking, transport…”

Toch eerst over afval: ABENA levert (nog) geen biologisch afbreekbare Verzorgend Wassen producten. Waarom niet?

“Dat heeft eigenlijk geen zin, want je moet de washandjes hoe dan ook bij het restafval weggooien. Enerzijds omdat ze niet snel genoeg afbreken om bij het GFT-afval verwerkt of industrieel gecomposteerd te kunnen worden. Anderzijds is er het risico van besmetting met lichaamsvloeistoffen, zoals urine of ontlasting. Het is medisch afval en dat moet verbrand worden, ongeacht het materiaal waarvan het gemaakt is.”

Van welk materiaal zijn onze washandjes gemaakt? En welke overwegingen spelen daarbij een rol?

“Onze huidige washandjes zijn gemaakt van nonwoven. Dat klinkt misschien ‘fout’, omdat nonwoven plastic bevat. Er zijn materialen die op zichzelf duurzamer zijn of duurzamer lijken. Vlas, katoen, viscose, cellulose… Maar die vallen voor ons, in elk geval voorlopig, om verschillende redenen af.”

“Dat heeft te maken met de eisen waaraan het materiaal moet voldoen. Het moet stevig genoeg zijn om een persoon te wassen, en tegelijkertijd zacht genoeg om wrijving op de huid te voorkomen. Het moet vocht kunnen absorberen en vasthouden. En het moet lang genoeg houdbaar zijn in de verpakking; het mag niet uit elkaar vallen.”

Je noemde verschillende alternatieve materialen: vlas, katoen, viscose, cellulose. Kun je kort ingaan op de voor- en nadelen van deze alternatieven?

“Vlas is een natuurlijke grondstof, maar niet geschikt voor de gevoelige huid en ook niet comfortabel, het voelt als schuurpapier. Daarnaast is het erg duur.”

“Katoen is biologisch afbreekbaar en recyclebaar, maar voor de productie is veel grond nodig, wat kan leiden tot ontbossing. Ook worden bij de teelt veel kunstmest, pesticiden, chemicaliën en water gebruikt. Dat is slecht voor het milieu en voor de mensen die ermee moeten werken. Daarnaast is nonwoven beter voor de huid en hygiënischer dan textiel, dus ook om die redenen valt katoen voor ons af.”

“Cellulose is geen optie omdat het niet stevig genoeg is om mee te wassen. Het valt na verloop van tijd uit elkaar, waardoor de houdbaarheid in het geding komt.”

Technisch gezien zijn we er klaar voor om washandjes te produceren die volledig gemaakt zijn van milieuvriendelijke viscose".

“Viscose is wel biologisch afbreekbaar en recyclebaar. Én zacht voor de huid en stevig genoeg, dus dat komt in principe in aanmerking als alternatief. Wel worden bij de productie van viscose vaak chemicaliën gebruikt. Alleen viscose van de merken Lyocell, EcoVero en Tencel wordt gegarandeerd milieuvriendelijk geproduceerd. Maar honderd procent viscose van deze merken is heel duur. En let op: er hoeft maar een deel viscose van deze merken in een product te zitten om te kunnen claimen dat het Lyocell, EcoVero of Tencel viscose is.”

“Technisch gezien zijn we er klaar voor om washandjes te produceren die volledig gemaakt zijn van milieuvriendelijke viscose. Als we willen, kunnen we de productie morgen opstarten. Maar ik verwacht niet dat zorgorganisaties er op dit moment massaal voor zullen kiezen. Vanwege de prijs, maar ook omdat je de washandjes alsnog bij het restafval moet weggooien, ook al zijn ze biologisch afbreekbaar.”

“Al met al is nonwoven voor nu de beste optie; zeker bij een kwetsbare, gevoelige of ouder wordende huid. Het is sterk en hygiënisch, en tegelijkertijd zacht voor de huid. Maar wij blijven dus onderzoeken hoe we onze washandjes duurzamer kunnen maken.”

Kun je voorbeelden geven van andere keuzes die ABENA in de keten maakt, als het gaat om de milieu-impact?

“Waar en hoe je produceert is een keuze: ver weg in Azië of dichtbij huis? Wij produceren onze Verzorgend Wassen washandjes in Europa, waarbij gebruikt wordt gemaakt van duurzaam opgewekte zonne-energie. En al het afvalmateriaal dat bij de productie vrijkomt, wordt weer hergebruikt. Mede daarom mogen onze producten het Nordic Swan Ecolabel dragen.”

“We kijken ook of we onze verpakkingen kunnen verbeteren. Biologisch afbreekbare verpakkingen zijn geen optie, omdat je het over vochtige producten hebt. Om die lang genoeg bruikbaar te houden, heb je plastic nodig. We zijn wel aan het experimenteren met een recyclebare verpakking.

“Nu bestaat de verpakking nog uit twee lagen: een laag PE en een laag PP. De ene laag zorgt ervoor dat de verpakking waterdicht is, de andere zorgt ervoor dat de verpakking dicht geseald kan worden. Door deze samenstelling kan de verpakking echter niet gerecycled worden. Maar sinds kort is er een nieuwe techniek voor het verwerken van recyclebare monofolie-verpakkingen die beide eigenschappen heeft. Die zijn we nu volop aan het testen. Zodra we zien dat de kwaliteit daarvan minstens zo goed is als die van onze huidige verpakkingen, stappen we daarop over.”

Wij hebben te maken met dezelfde afwegingen die de zorg ook continu moet maken. Het vinden van de balans tussen het welzijn van cliënten, de impact op het milieu en de kosten van een product.”.

“Wij zijn constant op zoek naar milieuvriendelijkere alternatieven, zónder concessies te doen op het gebied van kwaliteit. Dat is niet altijd makkelijk. Neem onze incontinentiewashandjes; daar zit dimethicone in, die de huid echt goed beschermt tegen de inwerking van ontlasting en urine, en die het absorberend vermogen van een incontinentieproduct niet aantast. Tegelijkertijd is dimethicone is een soort microplastic, dat je niet een-twee-drie kunt vervangen door een natuurlijk product. Maar we kunnen en moeten daar met z’n allen wel onderzoek naar doen, vind ik.”

“Wij hebben te maken met dezelfde afwegingen die de zorg ook continu moet maken. Het vinden van de balans tussen het welzijn van cliënten, de impact op het milieu en de kosten van een product. Ik denk dat het welzijn van de cliënt altijd doorslaggevend is voor zorgverleners. Dat perspectief moet je ook bij dit soort vraagstukken betrekken. Je hebt het nooit over duurzaamheid alleen.”

Uit ons kenniscentrum

Onze zorggebieden

Als specialist in basiszorg willen wij jou als zorgprofessional helpen grip te krijgen op goede zorg. Dat doen we met het bieden van de beste basiszorg. Op welk gebied kunnen wij je helpen?

Sectoren

Assortiment

Kenniscentrum

Verantwoord Verzorgend Wassen

Welke keuzes maken wij bij de productie van onze washandjes?

Uit ons kenniscentrum

Duurzaamheid bij Abena Healthcare

Veel gestelde vragen over plastic

Alternatieven voor plastic

Verschillende soorten plastic

Alles over plastic

Nordic Swan Ecolabel

Onze zorggebieden

Als specialist in basiszorg willen wij jou als zorgprofessional helpen grip te krijgen op goede zorg. Dat doen we met het bieden van de beste basiszorg. Op welk gebied kunnen wij je helpen?

Klantenservice

ABENA Healthcare

ABENA Re-Seller